Rozróżnienie umowy spedycji od umowy przewozu

O charakterze umowy nie decyduje jej nazwa a treść – rozróżnienie umowy spedycji od umowy przewozu

Nieustanny rozwój branży transportowej powoduje, iż coraz częściej podmioty uczestniczące w łańcuchu dostaw nie zwracają uwagi, jaką zawierają umowę z kontrahentem. Dopiero ewentualny spór sądowy uświadamia im, jakie popełniły błędy podczas jej zawierania. Ma to również wpływ na określony rodzaj odpowiedzialności odszkodowawczej, który może powstać w związku z realizowanym zleceniem transportu. Aby móc skutecznie zabezpieczyć interes prawny firmy warto jest poznać charakter umów, jakie są zawierane w branży transportowej.

Czym jest umowa przewozu ?

Definicja umowy przewozu znajduje się w Kodeksie cywilnym, który wskazuje w art. 774 KC, że przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia osób lub rzeczy za wynagrodzeniem.

Czym natomiast jest umowa spedycji ?

Umowa spedycji definiowana jest jako umowa na podstawie której spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem (art. 794 § 1 Kodeksu cywilnego).

Czy użycie przez strony sformułowania „zorganizować transport” oznacza, że strony zawarły umowę spedycji, czy przewozu ?

Odpowiedź na powyższe pytanie jest uzależniona od każdorazowego sprawdzenia, jakie obowiązki ciążyły na stronie, która miała zorganizować transport. Często strona przyjmująca zlecenie do realizacji popełnia błąd myśląc, że umowa przewozu jest równoznaczna z umową spedycji. Jak widać z powyższego porównania umowa spedycji jest umową szerszą niż umowa przewozu, albowiem dotyczy usług występujących obok samego przewozu. Natomiast umowa przewozu dotyczy stricte przewozu ładunku za wynagrodzeniem. Tym samym jeżeli strony w umowie określiły, że podmiot przyjmujący zlecenie ma zorganizować transport, a podjęte czynności będą sprowadzały się tylko do wykonania usługi przewozu, to uznać należy, że przyjmujący zlecenie może zostać uznany za przewoźnika.

Należy przy tym zaznaczy, iż dla uznania danego podmiotu za przewoźnika może nie mieć znaczenia jak strony nazwały umowę np. „umowa spedycji”, „zlecenie spedycyjno – transportowe”, albowiem znaczenie ma treść umowy określające prawa i obowiązki stron a nie jej nazwa.

Jakie skutki powoduje błędne określenie przez strony charakteru umowy ?

Błędne określenie lub zrozumienie przez strony charakteru danej umowy niosą za sobą negatywne konsekwencje prawne prowadząc często do przegrania sprawy sądowej. Dla przykładu można wskazać na następujące skutki:

odmienny zakres praw i obowiązków stron umowy,
odmienne zasady odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy,
brak ochrony ubezpieczeniowej w przypadku np. powstania szkody w przesyłce – standardowa polisa OCS nie pokrywa szkód związanych ze wykonaniem przewozu,
odmienne zasady dochodzenia roszczeń sądowych.

Podsumowanie

Niewątpliwie rozróżnienie umowy przewozu od umowy spedycji jest jedną z najistotniejszych czynności związanych z należytym zabezpieczeniem swoich praw w szeroko pojętej działalności transportowej. Dlatego przed zawarciem umowy należy jak najbardziej precyzyjnie określić prawa i obowiązki stron, tak aby uchronić się od ewentualnych negatywnych konsekwencji w przypadku zaistnienia np. szkody transportowej.

Zapraszamy do kontaktu:

Zobacz także
Potrzebujesz pomocy? Zadzwoń: +48 507 039 346, +48 694 281 190